Zwitserse vrouwen dienen een baanbrekende rechtszaak aan in Europa en beweren dat slechte klimaatactie inbreuk maakt op hun mensenrechten

(CNN) Een groep oudere Zwitserse vrouwen daagt hun regering voor het hoogste mensenrechtenhof van Europa, omdat ze beweren dat ze niets heeft gedaan Klimaat crisis schendt hun mensenrechten.

De zaak, die woensdag in Straatsburg van start ging, is de eerste klimaatzaak die door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wordt behandeld. Het Hof dient als laatste redmiddel voor personen en groepen die in hun land van herkomst alle wettelijke mogelijkheden hebben uitgeput. Hoewel elke uitspraak alleen van toepassing zou zijn op Zwitserland, zou de zaak, indien succesvol, deuren voor Zwitserland kunnen openen In de toekomst zullen nog veel soortgelijke rechtszaken worden aangespannen.

De rechtszaak werd aangespannen door de Zwitserse Senior Women for Climate Protection, een groep van meer dan 2.000 Zwitserse vrouwen, allemaal ouder dan 64 jaar, en een aparte groep van vier vrouwen tussen de 80 en 90 jaar. Een van de vier vrouwen is volgens de rechtbank overleden sinds de rechtszaak begon.

Vrouwen beweren dat hun gezondheid en levenskwaliteit eronder lijden hittegolvendie door de klimaatcrisis ernstiger en frequenter is geworden.

De vrouwen hebben in 2016 voor het eerst een rechtszaak aangespannen tegen de Zwitserse regering en verschillende andere Zwitserse autoriteiten. Ze zeggen dat overheidsinstanties hun mensenrechten schenden door er niet voor te zorgen dat Zwitserland op schema ligt om te voldoen aan de doelstelling van het klimaatakkoord van Parijs om de wereldwijde temperaturen op peil te houden. Ruim onder de 2 graden Celsius boven het pre-industriële niveau.

Ze riepen de Zwitserse regering op om aanvullende maatregelen te nemen om de vervuilingsniveaus als gevolg van de opwarming van de aarde te verminderen en om een ​​sterker klimaatbeschermingsbeleid in de wet te verankeren.

Zwitserland heeft zich ertoe verbonden om de uitstoot van de opwarming van de aarde tegen 2030 met ten minste 50% te verminderen in vergelijking met het niveau van 1990, en om tegen 2050 netto nul te worden, wat betekent dat het minstens evenveel vervuiling door de opwarming van de aarde uit de atmosfeer zal verwijderen.

Als klap voor dat beleid verwierpen de Zwitserse kiezers echter ternauwernood een plan om specifieke maatregelen in te voeren om deze doelen te bereiken in een referendum in 2021. Een afgezwakte versie van de wet baant zich momenteel een weg door het Zwitserse rechtssysteem.

Volgens de Climate Action Tracker, een groep wetenschappers die nationale klimaatplannen evalueert, zijn de Zwitserse doelstellingen niet in overeenstemming met de toezeggingen van het land in het kader van de Overeenkomst van Parijs.

Experts op het gebied van klimaatgeschillen en rechtsgeleerden zeggen dat de zaak ongekend is en de weg kan effenen voor toekomstige rechtszaken.

“Dit is de eerste keer dat het ooit is gedaan [European Court of Human Rights] behandelt een klimaatprobleem. “Er zijn nog nooit bevindingen over deze kwestie vrijgegeven”, vertelde Corinna Herry, een onderzoeker aan het Instituut voor Recht van de Universiteit van Zürich, aan CNN.

“Wat de rechtbank over deze vragen beslist, zal bepalend zijn voor andere klimaatkwesties en zal sterke signalen afgeven aan rechtbanken in de Raad van Europa en over de hele wereld”, aldus Hery.

Joanna Setzer, mede-assistent-professor aan het Grantham Institute for Climate Change and Environment Research, zei dat de uitspraak de koers zou kunnen bepalen voor toekomstige jurisprudentie.

“Als de rechtbank slaagt, zou ze Zwitserland kunnen opdragen wetgevende en bestuurlijke maatregelen te nemen om een ​​wereldwijde temperatuurstijging van meer dan 1,5 graden Celsius te voorkomen, inclusief concrete emissiereductiedoelstellingen”, zei ze.

De rol van rechtbanken in de strijd tegen de klimaatcrisis

Klimaatrechtszaken zijn geworden Een steeds populairder en krachtiger hulpmiddel aan klimaatactivisten. A Cases-database Het is samengesteld door het Grantham Research Institute van de London School of Economics en het Sabin Centre van Columbia Law School en heeft wereldwijd meer dan 2.000 zaken geteld, waarvan bijna een kwart tussen 2020 en 2022.

“Dit soort zaken komen steeds vaker voor en elke zaak helpt te onderzoeken wat wettelijk mogelijk is. In deze zaak zou de rechtbank idealiter vaststellen dat de mensenrechten in gevaar zijn door aan klimaatverandering gerelateerde schade, en dat de rechtbanken in staat zijn om daarmee om te gaan, “zei Herry. Wetenschappelijk bewijs en doelgerichte behandeling van deze schade.

De zaak zal waarschijnlijk gevolgen hebben voor klimaatgeschillen in heel Europa. Rechtbanken in onder meer Nederland, België, Tsjechië en elders hebben eerder geoordeeld dat het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens regeringen verplicht mitigerende maatregelen te nemen.

“Dus dit is een kans om die lokale methoden te bevestigen… of om de deur te sluiten voor dat soort rechtszaken,” zei Hery.

“Zelfs als een rechtbank besluit dat er geen inbreuk is gepleegd, zal het waarschijnlijk soortgelijke zaken vervolgen, met name bij lokale rechtbanken. Er zijn al 300 klimaatgeschillen ingediend in Europa, hetzij voor nationale of regionale rechtbanken”, voegde Setzer eraan toe.

Zwitserse rechtbanken hebben de zaak van Swiss Women for Climate herhaaldelijk afgewezen. De federale administratieve rechtbank van het land verwierp de zaak in 2018 en zei dat de vrouwen niet als slachtoffers konden worden geïdentificeerd, omdat ze niet uitsluitend door klimaatverandering werden getroffen. De rechtbank voerde aan dat alle mensen, dieren en planten op de een of andere manier werden getroffen.

Vervolgens verwierp het Zwitserse federale gerechtshof het beroep, dat zei dat de klimaatcrisis het recht van vrouwen op leven en gezondheid onvoldoende had aangetast. Het Hooggerechtshof zei dat de behandeling die de vrouwen zochten, eerder met politieke dan met legale middelen moest gebeuren.

Na de ontslagbesluiten stapte de groep in 2020 de zaak voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dat de rechtbank besloot de zaak in behandeling te nemen, was al een overwinning. De meeste verzoeken aan de rechtbank worden niet behandeld vanwege de hoge mate van ontvankelijkheid. Nog een indicatie van het belang ervan: de zaak zal worden behandeld door de Grote Kamer van het Hof, die uit 17 rechters bestaat en alleen in uitzonderlijke gevallen bijeenkomt.

“Tien jaar geleden zou dit soort problemen ondenkbaar zijn geweest”, zegt Heery. “Het feit dat ze worden gehoord, betekent dat ze een voorlopige ontvankelijkheidscontrole hebben doorstaan, en het feit dat ze rechtstreeks in de Grote Cirkel worden gehoord, betekent dat ze ernstige juridische vragen oproepen.”

“Ik ben ervan overtuigd dat de rechtbanken een cruciale rol moeten en zullen spelen bij het overwinnen van de klimaatcrisis”, zei Cordelia Barr, een van de advocaten die de oudere vrouwen vertegenwoordigt, in een persbericht.

De Zwitserse regering riep het Europees Hof voor de Rechten van de Mens op om de zaak af te wijzen, met het argument dat de rechtszaak “kennelijk ongegrond” was.

De rechtbank zei dat verschillende landen hadden ingegrepen om de Zwitserse regering te steunen. Uit documenten die zijn gepubliceerd door de Zwitserse vrouwentop voor klimaat blijkt dat Oostenrijk, Ierland en Letland tot de landen behoorden die Zwitserland steunden.

Een aantal internationale mensenrechtenorganisaties, milieugroeperingen en deskundigen op het gebied van klimaatrecht hebben formele interventies gedaan ter ondersteuning van de zaak.

De zaak is een van de drie rechtszaken die momenteel aanhangig zijn bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Er is één zaak aangespannen door een Fransman die beweert dat het falen van Frankrijk om de uitstoot voldoende terug te dringen zijn leven en huis in gevaar brengt. En de derde werd gepresenteerd door zes jonge mannen in Portugal, die beweerden dat 33 Europese landen hun gezondheid en leven in gevaar brengen door niets te doen aan het klimaat.