Ronde platte schaal. Staart onder het lichaam weggestopt. Dit is hoe krabben eruit zien en hoe topprestaties eruit zien – althans volgens ontwikkeling. Het krabachtige lichaamsplan is minstens vijf keer geëvolueerd onder de schaaldieren, een groep die krabben, kreeften en garnalen omvat. Sterker nog, het gebeurt zo vaak dat er een naam voor is: carcinoom.
Dus waarom blijven dieren evolueren in krabachtige vormen? Wetenschappers weten het niet zeker, maar ze hebben veel ideeën.
Carcinogenese is een voorbeeld van een fenomeen genaamd convergente evolutie, dat is wanneer verschillende groepen onafhankelijk van elkaar dezelfde eigenschappen ontwikkelen. Het is dezelfde reden Zowel vleermuizen als vogels hebben vleugels. Maar interessant genoeg verscheen het krabachtige lichaamsplan verschillende keren bij zeer nauw verwante dieren.
Het feit dat het op zo’n fijne schaal gebeurt “betekent dat evolutie vloeiend en dynamisch is”, Javier Lockevertelde een onderzoeksmedewerker bij de afdeling Zoölogie van de Universiteit van Cambridge aan WordsSideKick.com.
Verwant: Gaat de evolutie ooit achteruit?
Schaaldieren zijn keer op keer veranderd van een cilindrische lichaamscontour met een grote staart – een kenmerk van garnalen of krabben – naar een platter, ronder, meer ductiel uiterlijk met een minder prominente staart. Het resultaat is dat veel krabachtige schaaldieren, zoals de heerlijke koningskrab die als zeevruchten wordt verlangd, technisch gezien niet eens een ‘echte krab’ zijn. Ze hebben een krabachtig lichaam aangenomen, maar in feite behoren ze tot een nauw verwante groep schaaldieren die ‘valse krabben’ worden genoemd.
Wanneer een eigenschap in een dier verschijnt en generaties lang blijft bestaan, is dat een teken dat de eigenschap gunstig is voor de soort – dit is het basisprincipe van natuurlijke selectie. Krabvormige dieren zijn er in vele maten en gedijen in een breed scala van habitats, van de bergen tot de diepe zee. Hij zei dat hun diversiteit het moeilijk maakt om één gemeenschappelijk voordeel voor hun lichaamsplan aan te wijzen Johanna Wolfis een onderzoeksmedewerker in organische en evolutionaire biologie aan de Harvard University.
Wolfe en zijn collega’s bieden enkele mogelijkheden in een artikel dat in 2021 in het tijdschrift is gepubliceerd Biologische uitspraken. De gevouwen staart van een kreeft, versus de meer prominente staart van een kreeft, kan bijvoorbeeld de hoeveelheid kwetsbaar vlees verminderen waartoe roofdieren toegang hebben. En de ronde, platte schaal kan de krabemmer effectiever zijwaarts helpen dan het cilindrische lichaam van de kreeft toelaat.
Maar Wolf zei dat er meer onderzoek nodig is om deze hypothesen te testen. Het probeert ook genetische gegevens te gebruiken om de relaties tussen de verschillende tienpotige schaaldieren beter te begrijpen, om nauwkeuriger te bepalen wanneer de verschillende “crabby” -lijnen evolueerden en om de factoren vast te leggen die tot carcinogenese leiden.
Een andere mogelijke verklaring: “Het is mogelijk dat het hebben van een krablichaam niet noodzakelijkerwijs gunstig is, en een gevolg kan zijn van iets anders in het organisme,” zei Wolf. Een schema van een krabbenlichaam kan bijvoorbeeld zo succesvol zijn, niet vanwege de vorm van de schaal of de staart zelf, maar vanwege de mogelijkheden die die vorm opent voor andere delen van het lichaam, zei Luque, co-auteur van een 2021 papier met Wolfe.
De staart van een gigantische kreeft kan het dier bijvoorbeeld door het water voortstuwen en helpen bij het verpletteren van prooien. Het kan ook in de weg zitten en andere functies beperken, zei Loki. De lichaamsvorm van de krab kan de dieren meer flexibiliteit geven om gespecialiseerde rollen voor hun benen te ontwikkelen die verder gaan dan lopen, waardoor de krab zich gemakkelijk kan aanpassen aan nieuwe habitats. Sommige krabben hebben hun poten aangepast om onder sediment te graven of in water te peddelen.
“We denken dat het lichaamsplan van de krab verschillende keren onafhankelijk is geëvolueerd vanwege de diversiteit die de dieren hebben,” zei Lockey. Hierdoor kunnen ze naar plaatsen gaan waar geen enkele andere schaaldier is geweest.”
Het krabachtige lichaamsplan is in de loop van de evolutie ook verschillende keren verloren gegaan – een proces dat bekend staat als decarcinogenese.
“Krabben zijn flexibel en veelzijdig,” legde Locke uit. “Ze kunnen veel dingen heen en weer doen.”
Wolf denkt aan krabben en andere schaaldieren zoals Lego-creaties: ze hebben veel verschillende componenten die kunnen worden verwisseld zonder andere kenmerken significant te veranderen. Het is dus relatief eenvoudig om een cilindrisch object plat te maken, of andersom. Maar in voor- en tegenspoed zullen mensen zich niet snel tot krabben wenden. “Ons lichaam is niet zo standaard,” zei Wolf. “[Crustaceans] Nu al de juiste bouwstenen.”
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”