Een deksel uit Tilburg en een gedocumenteerde laars “Made in the Netherlands”. En dat is nog maar een klein deel van de oogst afval plastic in Het Noordpoolgebied, bij de deur van kaart gebracht Duitse onderzoekers. In een vijfjarig onderzoek analyseerden zij de oorsprong en samenstelling van afval op stranden in Svalbard, een afgelegen eilandengroep 1.000 km ten zuiden van de Noordpool. Het onderzoek verscheen dinsdag in vakblad Grenzen in de mariene wetenschappen.
Plastic Zeestromen nemen zich mee met kilometers weg. Plastic paarden op de Zuidpool en in de Marianentrog. Juist daar stapelt het afval zich op en kunnen dieren zich daarin verstrikken, omdat niemand het opruimt.
1.600 kilo Avval 98 plastic wenkbrauwen
Om dit afval in de afgelegen wildernis van Svalbard te verzamelen, schakelden de onderzoekers de hulp in van burgerwetenschappers. Toeristen doen tijdens een cruise me aan een opruimactie op een afgelegen strand, waarbij ze registreren wat voor afval ze tegenkwamen en waar het vandaan kwam. In totaal verzamelden ze op veertien verschillende stranden ruim 1.600 kilo aval. Plastic blik de grote boosdoener: 98 goed proces beter dan materiaal. Daarvan kwam 87 procent uit de visserij, zoals visnetten of grote containers, terwijl de rest bestond uit losse verpakkingen en voorwerpen.
Erik van Sebille, oceanograaf en klimaatwetenschapper aan de Universiteit Utrecht en niet bij het betrokken onderzoek, noemt de publicatie “een waardevol artikel”. “Veel organisaties ruimen plastic van stranden op, maar ze kijken vaak zo gedetailleerd naar de samenstelling van dat afval”, vertelt hij.
De Groot Kindrage
Van 1 procent van alle voorwerpen konden de onderzoekers de oorsprong zijn, bijvoorbeeld als het nog niet was afgeleid. Daarvan kwam ongeveer de helft uit Rusland en Scandinavië en zo’n 30 procent uit de rest van Europa. 2 procent van het afval kwam uit Nederland: minder dan het Verenigd Koninkrijk (4 procent) en Duitsland (6 procent), maar nog altijd besparingen als het veel grotere Frankrijk van Spanje. Desgevraagd geven de onderzoekers een paar voorbeelden: een hergebruikte laars, een aansteker, twee doppen en een verscheurde emmer.
Het werkelijke Nederlands afval ligt waarschijnlijk hoger, verwacht Van Sebille: ‘Hoe langer plastic in zee ligt, des te meer het afbrokkelt en des te meer de labels minimaal. Juist van plastic uit onbekende plaatsen bepaal je gemakkelijk de herkomst. Bovendien blijft de vraag wie het afval in zee heeft gegooid. Een laars gemarkeerd “Made in Holland” was beter dan van een Noorse uit Russische vissersboot komen. “Deze studie gaat nog niet in op de grote schuldvraag: welk land is verantwoordelijk voor het plastic afval?”
“Ontdekkingsreiziger. Reisfanaat. Voedselgeek. Trotse koffiefanaat. Organisator. Vriendelijke tv-specialist.”