Terugkijkend op de noodlottige Lisa-computer van Apple, 40 jaar later

Vandaag veertig jaar geleden werd een nieuw type personal computer aangekondigd dat de wereld voor altijd zou veranderen. Twee jaar later was het bijna helemaal vergeten.

De Apple Lisa begon in 1978 als een nieuw apparaat Het project door Steve Wozniak. Het idee was om een ​​geavanceerde computer te maken met behulp van een bit-chip processor, een vroege poging tot schaalbaar computergebruik. Woz kreeg het druk met andere dingen en het project begon pas echt in het begin van 1979. Toen schakelde het management van Apple een projectleider in en begon mensen aan te nemen om eraan te werken.

Lisa is vernoemd naar de dochter van Steve Jobs, hoewel Jobs connectie en vaderschap ontkende. Maar het meest interessante aan Lisa’s computer is hoe deze zich ontwikkelde tot iets unieks: het was de eerste personal computer met een grafische gebruikersinterface (GUI).

De visie krijgt vorm

GUI’s zijn uitgevonden bij Xerox Palo Alto onderzoekscentrum (PARC) begin jaren zeventig. Het Alto-werkstation, dat nooit aan het publiek werd verkocht, had een bitmapscherm dat de grootte en richting van een stuk papier simuleerde. De PARC-onderzoekers schreven een programma dat vensters en pictogrammen weergeeft, en gebruikten de muis om de cursor op dat scherm te verplaatsen.

Jef Raskin, een vroege Apple-medewerker die het Apple-handboek schreef][, had visited PARC in 1973. He believed that GUIs were the future. Raskin managed to persuade the Lisa project leader to change the computer into a GUI machine. However, he couldn’t convince Jobs, who thought Raskin and Xerox were incompetent.

Raskin altered his approach and got graphics programmer Bill Atkinson to propose an official tour of PARC in November 1979. Because Jobs thought Atkinson was great, he agreed to come along. Jobs’ visit to PARC became the stuff of legend, a tale of a brilliant visionary seeing the future of computing for the first time. But in reality, Atkinson was already working on LisaGraf—the low-level code that would power the Lisa’s GUI—months before Jobs saw the PARC demo.

The Lisa’s hardware changed as well. The team abandoned the bit-slice processor and adopted Motorola’s new 68000 CPU. The 68000 was a 16/32-bit chip and used a 24-bit address bus, giving it a maximum of 16 megabytes of memory. This was fine, as memory prices were still sky-high in 1980, and most computers of the day had a maximum of 64 kilobytes of RAM.

In January 1981, senior leadership at Apple got tired of Jobs’ constant interference and micromanagement of the Lisa project and officially removed him from the team. Jobs seethed, then took over a smaller skunkworks project being run by Raskin. This would become important later.

By early 1982, the Lisa hardware was mostly finalized. However, the software was still in flux. A team of designers—including Larry Tesler, who had left PARC to join Apple—had been busy doing tons of research, prototyping, and testing. The main question they had was: How should the Lisa’s GUI actually work?

in Artikel In het tijdschrift Interactions beschrijven ontwerpers Roderick Perkins, Dan Smith en Frank Ludolph hoe Lisa’s interface veranderde van vroege prototypes naar een vertrouwde desktop met pictogrammen, toen weg van dat model en uiteindelijk terug naar een op pictogrammen gebaseerde, documentgerichte benadering. Het doel was om Lisa krachtig en leuk in het gebruik te maken.

Eindelijk was Lisa klaar om het aan het publiek te onthullen. Op 19 januari 1983 kondigde Apple de computer aan, die het nauwkeurig omschreef als “revolutionair”.