John Clayton speelt niet alleen de dominantie. Met zijn eeuwige glimlach lijkt hij dit geweldige instrument volledig in zijn bezit te hebben, waarbij de tonen als geheel en rond overlopen. Het komt overeen met wat hij de kinderen elk jaar in augustus leert bij Vail Jazz Workshop: Know Your Musical Instrument.
Hij zei: “Als je harde muziek gaat spelen, wil je niet bedenken waar je vingers heen moeten.”
Clayton, 68, leidt de werkplaats sinds de oprichting in 1996, toen het de educatieve tak van het Phil Jazz Festival werd. Samen met vijf andere professionele jazzmuzikanten gaf hij tien dagen lang dag en nacht les aan tientallen buitengewoon getalenteerde middelbare scholieren. Met zeer weinig studenten is de workshop in staat om een student-leraar ratio van 2: 1 te behouden en biedt een intensiteit die wat andere muziekkampen te bieden heeft, in het niet valt.
“Nergens anders, in welke andere workshop dan ook, hebben studenten veel muziek behandeld”, zei Clayton.
Jonge musici zullen tijdens een workshop nooit bladmuziek zien. In plaats daarvan zegt Clayton: ‘Luister naar me’, en zingt vervolgens in zijn hoofd vier passages uit een lied dat hij aan het componeren is.
“Zing het nu met mij.”
Als Clayton ervan overtuigd is dat ze dit melodiefragment kennen, zingt hij de volgende vier banden van het onderwerp, enzovoort, totdat ze het stuk kennen. Pas dan pakken mensen hun instrument op en beginnen ze het lied uit te voeren.
‘Geschreven muziek maakt sommige dingen gemakkelijker’, zei Clayton. Maar het maakt de oorgroei niet gemakkelijker. We hebben deze jonge spelers nodig als evenwichtige muzikanten, dus ze moeten muziek lezen. Maar ze hebben ook de oren van professionele muzikanten nodig. Als je op het podium staat en de zanger zich omdraait en zegt: “Laten we spelen” Ik heb een ritme “met de G-toets, zou je meteen moeten kunnen bedenken hoe je het moet doen zonder naar een vel papier te kijken.
Nog een idee van Clayton: elke dag begint met een verhaal – het duurt een uur voordat een coach praat over zijn opvoeding, muzikale ontwikkeling en de wisselvalligheden van het jazzleven. Trompettist Terrell Stafford zou kunnen uitleggen dat hij vroeger uitsluitend klassieke muziek speelde totdat jazzmuziek zijn aandacht trok tijdens zijn studie, waardoor zijn carrièreplannen 180 graden draaiden. Of misschien vertelt Clayton, die opgroeide in de buurt van Los Angeles, hoe Ray Brown in zijn leven kwam.
Voordat Clayton op 16-jarige leeftijd met privélessen op de bas begon, hoorde Clayton de legendarische jazzbassist Brown tijdens een opname met pianist Oscar Peterson, en het blies zijn gedachten.
‘Kent u Ray Brown?’ Vroeg zijn nieuwe coach. De man zei, oh ja, hij laat Clayton een brief zien die hij van Brown had gekregen waarin hij een basjazzcursus aankondigde die hij op het punt stond te lanceren bij UC.
“Ik heb $ 65 bespaard en me ingeschreven voor de Ray Extension Course”, zei Clayton. Na het einde van het semester stond Brown Clayton toe hem te vergezellen naar clubfeesten, opnamesessies en geluidsstudio’s. Zo begon een quasi-vader-zoonrelatie die duurde tot Brown’s dood in 2002.
Brown leerde Clayton niet alleen hoe hij bas moest spelen, maar ook hoe hij een nuttig leven moest leiden. Dat neemt hij mee naar zijn Vail Jazz Workshop, die hij al een kwart eeuw in augustus coacht.
Hij zei: “Ik zeg tegen de studenten dat we je helpen omdat iemand ons ooit heeft geholpen, en ergens verderop heb je een andere persoon geholpen.” “We mogen nooit vergeten dat we ooit waren waar deze kinderen nu zijn. Omdat je niet wist wat je aan het doen was, breng je jezelf in verlegenheid, en de muziek klinkt gewoon niet geweldig. Dan trekt iemand je apart en zegt: ‘Luister, jochie, dat is wat je moet doen het doen.”
De workshop heeft afgelopen augustus een test ondergaan, toen deze werd gehouden met Zoom videoconferentiesoftware. Een van de denkbeeldige oefeningen was om de studenten in twee groepen te verdelen en elke groep een nummer achter elkaar op te laten nemen. De eerste muzikant nam een deel van zijn groep op en improviseerde en mailde het naar de tweede, die zich inschreef op de eerste abonnee, enzovoort, totdat elk hex-ensemble een voltooid nummer bevatte dat op dat moment leek te zijn gemaakt.
‘Ik denk dat we het dit jaar goed hebben gedaan,’ zei Clayton. “Maar de workshop kon op geen enkele manier op afstand worden gedaan.”
Clayton zoekt naar twee specifieke eigenschappen onder jonge mannen en vrouwen die voor de workshop worden uitgenodigd: leiderschap en toewijding, meer dan vaardigheid of zelfs talent.
Hij zei: “Motivatie en passie zijn wat je aan alle regels zal brengen.”
Gerelateerd advies voor jonge muzikanten: blijf ergens bij, geef alles en heb geen back-upplan op zak, want als het moeilijk wordt, ga je terug naar plan B.
Clayton volgde dit advies ook op. Zijn carrière begon op negentienjarige leeftijd, waar hij werkte aan een televisieserie geproduceerd door componist Henry Mancini. Hij behoorde tot grote bands (het Count Basie Orchestra) en kleine (Monty Alexander en pianist Diana Krall) en leidde zowel kleine als grote bands met zijn overleden broer Jeff, de saxofonist. Vijf jaar lang was hij leadgitarist van het Amsterdam Philharmonic Orchestra in Nederland en gaandeweg componeerde en arrangeerde hij muziek voor Bassi, Krall, Whitney Houston, Nancy Wilson, Natalie Cole en Tonight Show Orchestra. Clayton won in 2007 een Grammy voor het arrangeren van de film “I Will Live Till I Die” van Queen Latifah.
Om zijn eigen woorden te gebruiken, raakte John Clayton veel regels aan.
Fred W. Freely is lid van de Raad van Bestuur van Vail Jazz en een professionele schrijver.
“Denker. Liefhebber van eten. Woedend bescheiden musicaholic. Levenslange ontdekkingsreiziger. Twitter-liefhebber. Professionele student.”