Den Haag, Nederland (AP) — De Nederlandse premier Mark Rutte zal maandag een toespraak houden als reactie op een rapport over de historische rol van het land in de wereldwijde slavenhandel, wat aanleiding geeft tot berichten dat hij mogelijk een formele verontschuldiging van de overheid aanbiedt.
Rutte zei alleen dat zijn toespraak bij het Nationaal Archief in Den Haag een “betekenisvol moment” zou worden.
Het nieuws over een mogelijke verontschuldiging heeft sommige actiegroepen in Nederland en zijn voormalige koloniën gealarmeerd, die vinden dat die verontschuldiging volgend jaar op 1 juli, de verjaardag van de afschaffing van de slavernij 160 jaar geleden, moet worden gemaakt. Activisten overwegen volgend jaar het 150-jarig jubileum omdat veel tot slaaf gemaakte mensen na de afschaffing ervan tien jaar lang op plantages moesten blijven werken.
“Waarom haasten?” vroeg Barel Beckmann, voorzitter van het in Nederland gevestigde National Slavery Forum in Nederland. Sommige groepen stapten vorige week naar de rechter in een mislukte poging om de toespraak te blokkeren.
De Nederlandse regering sprak eerder diepe spijt uit over de historische rol van het land in de slavernij, maar stopte met het aanbieden van een formele verontschuldiging, waarbij Rutte ooit zei dat een dergelijke verklaring de samenleving zou kunnen polariseren. Een meerderheid in het parlement steunt nu echter de verontschuldiging.
De toespraak van Rutte komt op een moment dat de brute koloniale geschiedenis van veel landen onder de loep is genomen door de Black Lives Matter-beweging en de politiemoord op George Floyd, een zwarte man, in de Amerikaanse stad Minneapolis op 25 mei 2020.
De toespraak van de premier is een reactie op een vorig jaar gepubliceerd rapport van een door de regering aangestelde adviesraad. De aanbevelingen omvatten onder meer een verontschuldiging van de regering en erkenning dat de slavenhandel en slavernij vanaf de 17e eeuw tot aan de afschaffing “die direct of indirect onder Nederlands gezag plaatsvonden, misdaden tegen de menselijkheid waren”.
Het rapport stelde dat wat het institutioneel racisme in Nederland noemde “niet los kan worden gezien van eeuwenlange slavernij en kolonialisme en de ideeën die in deze context ontstonden”.
Nederlandse ministers waaierden maandag uit om de kwestie te bespreken in Suriname en de voormalige koloniën die deel uitmaken van het Koninkrijk der Nederlanden – Aruba, Curaçao en Sint Maarten plus drie Caribische eilanden die officieel bijzondere gemeenten zijn van Nederland, Bonaire, Sint Eustatius en Saba . .
De regering heeft gezegd dat het jaar dat op 1 juli 2023 begint, het jaar zal zijn van de herdenking van de slavernij, aangezien het land zal pauzeren om na te denken over deze pijnlijke geschiedenis. En over hoe die datum vandaag de dag nog steeds een negatieve rol speelt in het leven van velen.”
Dit werd eerder deze maand onderstreept toen een onafhankelijk onderzoek wijdverbreid racisme ontdekte bij het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken en haar diplomatieke posten over de hele wereld.
In Suriname, het kleine Zuid-Amerikaanse land waar Nederlandse plantage-eigenaren enorme winsten maakten door het gebruik van tot slaaf gemaakte arbeid, zeggen activisten en ambtenaren dat ze geen bijdragen hoefden te betalen, een weerspiegeling van het Nederlandse koloniale standpunt. Wat echt nodig is, zeggen ze, is compensatie.
De Nederlanders raakten aan het einde van de zestiende eeuw voor het eerst betrokken bij de transatlantische slavenhandel en werden halverwege de zeventiende eeuw een belangrijke koopman. Uiteindelijk werd de Nederlandse West-Indische Compagnie de grootste slavenhandelaar aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, zegt Karwan Fattah Black, een expert op het gebied van Nederlandse koloniale geschiedenis en universitair hoofddocent aan de Universiteit Leiden.
Nederlandse steden, waaronder de hoofdstad Amsterdam en de haven van Rotterdam, hebben al excuses aangeboden voor de historische rol van de stadsvaders in de slavenhandel.
In 2018 verontschuldigde Denemarken zich bij Ghana, dat het vanaf het midden van de 17e eeuw tot het midden van de 19e eeuw koloniseerde. Koning Filip van België sprak in juni zijn “diepe spijt” uit over de misstanden in Congo. In 1992 verontschuldigde paus Johannes Paulus II zich voor de rol van de kerk in de slavernij. Amerikanen vochten emotionele gevechten uit over het neerhalen van standbeelden van slavenhouders in het Zuiden.
___
Lees alle verhalen van de AP over raciale kwesties op https://apnews.com/hub/racial-injustice.
“Ontdekkingsreiziger. Reisfanaat. Voedselgeek. Trotse koffiefanaat. Organisator. Vriendelijke tv-specialist.”