Door de verlengde en strakkere lockdown herstelt de economie zich langzamer dan DNB had verwacht. Zonder tot eind juni uit de lockdown te komen, blijft de economie krimpen. Daarnaast sprak DNB ook de hoop uit op een duurzamere toekomst.
“Zodra de beperkingen later in het jaar worden opgeheven, verwachten we dat de economie zich herstelt met dezelfde kracht als in het derde kwartaal van vorig jaar”, zei de president van de bank, Klaas Knot, in de presentatie van het jaarverslag van DNB. Al met al verwacht DNB nu dat de economie dit jaar 2,2% groeit en in 2022 4,2%. Knot heeft er vertrouwen in dat herstel mogelijk is. Over het algemeen heeft de pandemie minder negatieve gevolgen voor de economie gehad dan aanvankelijk werd gedacht.
Eind vorig jaar voorspelde DNB dat de Nederlandse economie in 2021 met 3 procent zou groeien. Omdat de lockdown langer aanhoudt en bij striktere regels dan aanvankelijk voorzien, heeft DNB deze prognose naar beneden bijgesteld. DNB verwacht dat de economie het eerste halfjaar met 1 procent zal blijven krimpen, gevolgd door een herstel in de tweede helft.
Ze omschreef de complexiteit van de zaak als “verontrustend”, omdat de vaccinatiecampagnes in Europa niet volgens plan verlopen. Hiermee loopt Nederland achter op andere landen als de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk als het gaat om vaccinaties en vertraagt het de heropening van de economie. Nieuwe virale varianten die zijn geïmmuniseerd met huidige vaccins, kunnen de hoop op een versoepeling van de beperkingen temperen.
Hij beweert dat het coronavirus de economie erger zou hebben beïnvloed als er geen beperkingen waren opgelegd: “Er is geen afweging tussen de economie en onze gezondheid. De economische crisis zal pas volledig worden overwonnen nadat de epidemie onder controle is gebracht.”
Nederland moet na de pandemie het milieubewustzijn vergroten
En volgens DNB is klimaatverandering een van de terreinen waarop Nederland niet mag terugkeren naar een pre-pandemische fase.
Volgens DNB is het niet wenselijk dat de uitstoot van kooldioxide en broeikasgassen stijgt tot het niveau van vóór de sociale beperkingen die reizen beperken. “Laten we ervoor zorgen dat ons herstel van de crisis groen is”, zei Knott. DNB zei dat de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme weersomstandigheden, catastrofale gevolgen hebben voor de economie. Zij stelden dat het tegengaan van klimaatverandering de “grootste uitdaging” is waarmee Nederland in de nasleep van de Coronavirus-crisis zal worden geconfronteerd.
Wereldwijd is de uitstoot van kooldioxide het afgelopen jaar met zes tot zeven procent gedaald. Om de Nederlandse economie op de lange termijn te verduurzamen, moeten beperkingen op de stikstofemissies komen voor bijvoorbeeld bepaalde sectoren. En ook bij deze regelgeving moeten afspraken zijn gemaakt, stelt DNB. Als Nederland klimaatneutraliteit wil bereiken in 2050, moet de uitstoot van kooldioxide jaarlijks met 2,7 procent worden verminderd. Het huidige beleid leidt echter slechts tot een jaarlijkse daling van 2,3 procent. “Ondanks alle goede bedoelingen is Nederland niet de beste leerling van de Europese klas als het gaat om duurzaamheidslessen.”
Lage rentetarieven zijn van invloed op het grote publiek
Een andere voorspelling van DNB voor de toekomst is dat de rente op spaarrekeningen naast de hypotheekrentes laag blijft. De centrale bank zei dat negatieve spaarrentes binnenkort door het publiek zullen worden gevoeld wanneer banken de lagere rentetarieven doorgeven aan hun klanten.
“Hoewel negatieve rentetarieven vervelend zijn voor mensen die geld willen besparen, is het duidelijk dat banken negatieve rentetarieven zullen gebruiken voor klanten zolang de rentetarieven op de lange termijn laag blijven”, aldus de centrale bank in het jaarverslag. Momenteel heeft slechts een beperkt aantal mensen last van een lagere spaarrente omdat banken geen negatieve rente rekenen op spaarrekeningen onder de € 250.000. De CEO van Rabobank, Wiebe Draijer, zei dat het “uiterst onwaarschijnlijk” was dat deze regel zou veranderen, maar had volgens het ANP de lijst met mogelijkheden niet doorgestreept.
De reden dat de Europese rentetarieven consequent aan de onderkant blijven, is te wijten aan het feit dat de banken zelf rentetarieven aan de ECB moeten betalen. De vergrijzing van de bevolking in Europa in combinatie met de effecten van globalisering heeft de economische groei vertraagd, wat heeft geleid tot lagere rentetarieven.
De Coronavirus-crisis heeft deze effecten, die specifiek op de Nederlandse woningmarkt voelbaar zijn, versterkt. Door de lagere hypotheekrentes zijn de huizenprijzen sterker gestegen dan in de afgelopen twintig jaar. Lagere rentetarieven worden ook weerspiegeld in de prestaties van pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. DNB stelde dat de impact van het Coronavirus op de economie een afspiegeling is van de noodzaak van een dringende hervorming van de arbeidsmarkt en huisvesting.
Ondanks de duidelijke zorgen van DNB over de prestaties van de Nederlandse economie in de post-pandemische wereld, voegde Knot eraan toe: “Ik verwacht dat de persconferentie van het jaarverslag volgend jaar weer persoonlijk zal worden gehouden.”
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”