16 december 2022 | Sharina Henriquez
Aruba heft lange tijd haar slavernijverleden ontkend. Bovendien zijn Arubaanse families die nu de zakelijke en politieke elite vormen, zowel tot slaafgemaakten als slavenhouders geweest. Aan wie moet Nederland excuses aanbieden voor Slavernij?
Artuel Kane is cultureel directeur tegen mijnbouw in Oud van Het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (Ninsee) en wont hedendaags op Aruba. Hij ziet dat het eiland vaak wordt vergeten als het gaat om onderzoek naar de slavernijverleden.
“Aan wie excuses moeten worden aangeboden, is een goede vraag”, vindt Cain. Toen de slavernij in het Koninkrijk werd afgeschaft, was Aruba ruim 500 totslaafgemaakt. Maar dan nog: op Curaçao heb je een brede groep zwarte mensen met een slavernijverleden, op Aruba niet. “
In vergelijking hij ontmoette Curaçao en Bonaire, valt op dat de mensen op Aruba veel lichter van kleur zijn. De onderlinge deurhangers zijn door de bevolking veel meer vermengd geraakt. En voortgebracht is een mix van koffieliefhebbers, Afrikaanse mannen en vrouwen, en Europeanen en mensen van kleur.
De meeste mensen ontmoetten een Afro-Caribische achtergrond op Aruba, komen van uit landen en eilanden families in De Reggio. Zij zijn pas vanaf 1924 nabij het eiland kwam om bij de raffinaderij Lago te werken.
We zuden ergens afspreken waar op Aruba iets van dat slavernijverleden te zien is. Mar u met naar je gegooid?
“Nee. Aruba heft zich nooit geïdentificeerd met het slavernijverleden. Het heeft zich afgedaan als een indo-Europees land en niet als een land met Afrikaanse achtergrond. “
Zeker in de tijd van Betico Croes (de policyus die Aruba afsplitste van de Nederlandse Antillen, red.), toen er een polarisatie begon Paribas nl Baboe van Brugge (Hij zwartere oosten tegenover het wittere westen van het eiland). “
“Er wordt veel geschreven door historici over Curaçao en Suriname over de slavernijverleden, maar vaak lijkt het ook dat Aruba wordt overgeslagen.”
U vindt dat er veel meer onderzoek moet komen naar de Arubaanse slavernijverleden. Toch zien we Aruba aan tafel meepraten op de Nederlandse excuses.
“De fraag is: gaat het om de excuses van herstel, herstelbetaling?”
Is hij geruïneerd?
“Balken. We willen veel mannen en vrouwen onder vrouwen en mannen. Ik moet zeggen dat ik ook meer geïnteresseerd ben in de herstelbetalingen dan de excuses. Wil je wat een excuus is? Het spijt me, het spijt mij, ja en? “
“De hele Discussie van 19 december om 1 Julie staat niet ter discussie. Wil je op 19 december een excuus krijgen van het kantoor van Van Rutte? ref 1 Julie Heep JV Eder Geval no Duyzenden Mensen da Big Elkar Comin vor Kitty Koty nd Herdenking in the Netherlands”.
“Op 19 december begonnen de persverslaggevers de tv in Brienget aan te zetten. Dat is show, want wie luistert er op dat moment?”
Er zijn eilanden en organisaties die de excuses wel willen.
“Ik ken veel van de vertegenwoordigers van organisaties uit mijn tijd bij Ninsee. Can er altijd de vrag: Wat is het probleem van armoede? Wie mag wel namen wie praten en wie niet? Eck Most Tone All Steadys Schedersrecher Spillane”.
wat stelt u voor dan? Dat de Nederlandse regering op 1 juli excuses maakt?
Nate Folend Jar. Volgens mij moet het later zijn als er herstelplannen zijn opgesteld. Dan kom je pas tegemoet aan de excuses.
“Nederland komt nu met 200 miljoen en 27 miljoen voor een Museum. Heeft hij een ontmoeting gehad met Heikla Uchterstling van de Nazaten van de Totslaafgemakten? Kijk eens miljoenen miljarden naar Oekraïne gaan”.
Dus 200 miljoen euro is te weinig?
“Het nicks. Het kan nooit zo weinig zijn voor mensenlevens die zijn opgenomen tot dingen zoals producten. Hoe dat moet gebeuren, dat is een andere vraag.”
maar we moeten eerst met elkaar gaan zitten en uitvinden wat we gaan herstellen, wat kan worden hersteld.
Weet u zeker dat Nederland meer armoedebestrijding op de eilanden doet?
“Ja, maar ook aan verbetering van het onderwijs en de gezondheidszorg. Er Zijn Geleerden die Stellen dat diabetes in Karebesh gebied allemaal te maken hebben met eenzijdige voedingsmiddelen die vanaf toen en nu nog steeds gegeten worden”.
“Ik wil dat je je voelt van minderwaardigheid en schaamte die je kent uit het slavernijverleden.”
Terug naar Aruba: hoe moet dat als je dus familie hebt die nu nog de politieke en zakelijke elite vormen zoals Eman, Croes, Wever, Oduber en waar uit registers op Aruba blijkt dat ze in hun familiegeschiedenis zowel totslaafhademabgers hebben. Moeten sterven aan hun eigen familieleden excuses en geld aanbieden?
“Dat Zu Kunin.” Je ziet het voorbeeld terug in een familie waar je alle kleurgradaties hebt van wit of bijna wit, tot helemaal zwart. Daarom moeten er excuses en reparaties optreden. Op alle Caribische eilanden, maar zeker op Aruba”.
“Ik wil ergens anders heen, weg van acceptatie. Er werkt ze veel aan de winkel”.
En dan de ontdekking Van waarschuwde Aruba. Minister-president De Arubaanse Evelyn Wever-Croes zegt dat Nederland ook de ‘rode Slavernij’ niet moet vergeten. Wat vind jij van Daravan?
“Daar weet ik niet zoveel van, alleen dat de meeste Indianen door de Spanjaarden zijn stofzuigers naar de Dominicaanse Republiek. Het was Dat voor de komst van de Nederlanders”.
Nederlandse regering houdt toespraken Ref. 19 decMandag 19 december is een speciale Beginkomist op aruba ward de toesbrak van de nederland, premier mark ruti auk live, vaniot den haag. Staatssecretaris Eric van der Brug (Justitie en Veiligheid) spreekt vervolgens op het eiland nederland verder over de slavernijverleden, in het bijzonder wat het voor Aruba omvatte. |
“Ontdekkingsreiziger. Reisfanaat. Voedselgeek. Trotse koffiefanaat. Organisator. Vriendelijke tv-specialist.”