Subsidies voor elektrische auto’s worden afgeschaft, terwijl warmtepompen niet langer verplicht zijn. “Rode diesel” zal worden hergebruikt door boeren, en de beperkingen op de landbouw zullen worden versoepeld – een cruciale kwestie voor een land dat qua waarde een van de grootste voedselexporteurs ter wereld is.
Op energiegebied zal Nederland overstappen op kernenergie, gaan werken aan vier nieuwe reactoren en de nieuwe ontwikkeling van de offshore gasproductie stimuleren.
Het zal de vennootschapsbelastingen verlagen, inclusief een belasting op de terugkoop van eigen aandelen, terwijl de plannen om de CO2-belasting te verhogen zullen worden geschrapt.
Wat betreft immigratie beloofde Wilders ‘het strengste asielbeleid ooit’. “De zon gaat weer schijnen in Nederland”, zei hij tegen de supporters toen hij de plannen van zijn regering bekendmaakte.
Het valt natuurlijk nog te bezien of de nieuwe regering lang genoeg stand kan houden om vooruitgang te boeken met haar beleid.
Net als de regering van Giorgia Meloni in Italië zou deze regering een gematigder machtspositie kunnen blijken te hebben dan haar campagneretoriek zou doen vermoeden. Het tot nu toe onthulde programma vormt echter nog steeds een radicale uitdaging voor de heersende consensus binnen de Europese Unie.
De Green Deal zal meedogenloos worden aangevallen, evenals plannen voor een industriële strategie die past bij de ambitieuze plannen van president Biden in de VS, samen met plannen voor koolstofbelastingen en een hele reeks milieuheffingen.
Het zal moeilijk zijn voor EU-president Ursula von der Leyen om veel van haar meest ambitieuze plannen tegen de Nederlandse oppositie door te drukken, en we kunnen veel gewelddadige meningsverschillen verwachten.
Zelfs zonder Wilders als officiële premier zal de nieuwe Nederlandse regering spelbreker zijn voor het establishment in Brussel.
De revolutie tegen de netto-nuldoctrine wint nu al aan kracht over het hele continent. De meeste mensen zijn het erover eens dat de CO2-uitstoot in de loop van de tijd gestaag moet worden verminderd, maar dit doel betekent niet noodzakelijkerwijs dat we tegelijkertijd onze industriële basis moeten vernietigen, het leiderschap van belangrijke sectoren aan China moeten overdragen, of belastingverhogingen moeten opleggen die de prikkels vernietigen. De omvang van de staat is aanzienlijk toegenomen.
De Nederlandse boerenopstanden van vorig jaar, die Wilders hielpen de overwinning te behalen, waren een teken van een groeiend bewustzijn over de kwestie.
Er zijn ook soortgelijke protesten geweest in Frankrijk, Duitsland, Polen en Wales tegen beleid dat de voedselproductie vernietigt en boerderijen failliet laat gaan.
Bij de Europese verkiezingen van volgende maand zullen rechtse partijen waarschijnlijk een grote overwinning behalen, hoewel het een raadsel is waarom kernenergie de voorkeur verdient boven onbetrouwbare windenergie. Het Europees Parlement mag dan grotendeels tandenloos zijn, maar zelfs bureaucraten in Brussel en machtsmakelaars in Berlijn en Parijs zullen het onmogelijk vinden om de kiezers volledig te negeren.
Dit zal nog meer waar worden als het plan van Wilders succesvol blijkt te zijn.
Nederland heeft een van de meest fundamenteel competitieve economieën ter wereld, met hoogopgeleide arbeidskrachten, mondiaal succesvolle conglomeraten, een bloeiende financiële sector in Amsterdam, en met giganten als halfgeleiderleverancier ASML, en ook een sterke technologiesector.
Gecombineerd met enige versoepeling van de netto-nulregels, deregulering en verlagingen van de vennootschapsbelasting zou het land aanzienlijk beter kunnen presteren dan de rest van Europa. Als de koerswijziging in Nederland werkt, kan men zich afvragen of het ook elders kan werken.
Deze vraag zal vooral relevant zijn in het Verenigd Koninkrijk, een land dat sterk op Nederland lijkt. Na een vrijwel zekere Labour-overwinning later dit jaar zal de regering onder leiding van Sir Keir Starmer waarschijnlijk de centristische consensus verdubbelen, met een agenda van hoge belastingen en grote staten die volledig toegewijd is aan de net zero-doctrine.
Als de groei in Nederland versnelt, terwijl deze in Groot-Brittannië stagneert, zal het voor Rachel Reeves en Ed Miliband moeilijk zijn om dit weg te redeneren. Op het continent zal dit leiden tot een bredere opstand tegen de sterk gereguleerde, nulgroei-agenda van de EU.
Nederland is bevrijd van zijn overweldigende traditionele overtuigingen. Het land zal zeer snel de economische vruchten plukken en daarmee een voorbeeld stellen dat andere landen uiteindelijk kunnen volgen.
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”