Partijen D66, GroenLinks en PvdA zeiden tegen de NOS dat het Nederlandse interim-kabinet dit jaar een van de vier kolencentrales van het land moet sluiten, anders kan Nederland zich niet aan de uitspraak van Urgenda houden.
In de Urgenda-zaak oordeelde de rechtbank dat de staat een zorgplicht heeft om de leefomgeving van zijn burgers te beschermen en te verbeteren. Daarom heeft de rechtbank de Nederlandse staat gelast de uitstoot van kooldioxide drastisch te verminderen. De eerste uitspraak in deze zaak was zes jaar geleden. Urgenda is weer volop bezig met juridische procedures en eist een boete van maximaal 2 miljard euro van de staat als de maatregelen niet op tijd worden genomen.
“De deal is een koopje”, zei D66-wetgever Raúl Boque tegen de radio. “We moeten de uitspraak van de rechter gehoorzamen. Nederland is een rechtsstaat”, voegde hij eraan toe.
Het eerder sluiten van de kolencentrale dan gepland heeft enkele financiële gevolgen. Het energiebedrijf dat eigenaar is van de centrale moet worden gecompenseerd voor gemaakte kosten en gederfde inkomsten. Maar volgens partijen zijn deze kosten relatief laag in vergelijking met andere maatregelen en zal het sluiten van een kolencentrale de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk verminderen.
Volgens PvdA-Kamerlid Joris Thijsen hebben deze energiebedrijven een “dom bedrijfsrisico” genomen door te blijven investeren in kolen. “Ze zagen dit aankomen. Ik denk niet dat ze veel van de Nederlandse samenleving nodig hebben.”
“Een ander voordeel is dat je bij die centrale geen ondersteuning meer hoeft te geven bij het bijstoken van biomassa. Het geld is dus gratis”, zegt Kamerlid Tom van der Lee bij GroenLinks. “De eerste uitspraak is zes jaar geleden in Urgenda gedaan en de uitspraak is nog niet nagekomen. Door een elektriciteitscentrale te sluiten, kunnen we sancties voorkomen.”
De energiebedrijven hebben zelf de kosten berekend om de sluiting van hun kolencentrales te versnellen en worden volgens hen geschat op miljarden euro’s. Zo wil RWE 1,4 miljard euro compensatie als het zijn kolencentrale in Emshavn in 2030 moet sluiten.
Het ministerie van Economische Zaken heeft een financieel aanbod gedaan om kolencentrales snel stil te leggen. De onderhandelingen zijn nog gaande, maar het ministerie zegt volgens de NOS niet meer dan 238 miljoen euro te betalen. Ook de overheid is betrokken bij diverse juridische procedures met deze energiebedrijven. Er zijn arbitragezaken aanhangig, die maanden kunnen duren.
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”