Spanje zal het eerste EU-land zijn dat profiteert van hulp van het Pandemic Recovery Fund van de vakbond, dat werd gelanceerd om de economische gevolgen van COVID-19 te bestrijden nadat de Europese Commissie groen licht had gegeven voor de eerste betaling van € 10 miljard van het land.
“Spanje heeft voldoende vooruitgang geboekt bij de uitvoering van zijn #NextGenerationEU nationale plan. Daarom zal het het eerste EU-land zijn dat een betaling van € 10 miljard ontvangt, zodra het is goedgekeurd door andere lidstaten”, schreef Ursula von der Leyen op Twitter. voorzitter van de Europese Commissie.
“Ik feliciteer Spanje met de succesvolle verwezenlijking van de eerste 52 mijlpalen en doelen die in het herstelplan zijn vastgelegd”, voegde UNHCR-vicevoorzitter Valdis Dombrovskis eraan toe.
Deze 52 mijlpalen omvatten een reeks maatregelen en hervormingen die Madrid heeft aangenomen om de fondsen te ontvangen. Het gaat vooral om belastingen, arbeidswetgeving, decarbonisatie van de economie en digitalisering van het openbaar bestuur.
Spanje wordt na Italië de grootste ontvanger van het Europees Herstelfonds. In totaal krijgt Madrid naar verwachting 70 miljard euro uit het herstelplan in de vorm van directe hulp.
Maar om de volgende betaling te ontvangen, worden meer hervormingen verwacht, waaronder hervormingen van het pensioen- en belastingstelsel.
Geen plan gepresenteerd
Nederland is de enige lidstaat die er niet in is geslaagd het zogenaamde herstel- en weerbaarheidsplan op te leveren.
Om de bijna 6 miljard euro te krijgen die het nastreeft, moet het zijn plan voor economische hervormingen presenteren, zoals 26 andere EU-landen hebben gedaan.
Ironisch genoeg heeft Nederland op deze voorwaarde aangedrongen tijdens de onderhandelingen over de financiering van het herstel van de pandemie, om Zuid-Europese landen te dwingen structurele hervormingen door te voeren.
Maar nu de Nederlandse demissionaire regering niet in staat is in te stemmen met haar eigen nationale plan, is ze misschien in haar eigen val gelopen, waarbij de Europese Commissie een reeks fiscale hervormingen eist, waaronder het schrappen van een reeks belastingvoordelen voor hypotheken en de in loondienst.
Wachten op goedkeuring
Hongarije, Polen, Bulgarije en Zweden wachten nog steeds op goedkeuring van hun eigen herstel- en veerkrachtplannen.
In het geval van Bulgarije waren regeringswisselingen de belangrijkste reden voor de vertraging: de regering van voormalig premier Boyko Borissov was eerder begonnen met het plan.
Maar het werd pas op 15 oktober door de interim-regering ingevoerd, vanwege de naar verluidt moeilijkheden om overeenstemming te bereiken over data voor de uitfasering van steenkool.
Bulgaarse wetgevers kwamen onlangs bijeen voor de eerste zitting van het parlement sinds een nieuw gevormde anti-graftpartij naar voren kwam als de verrassende verkiezingswinnaar, maar een nieuwe regering wiens plan om met Brussel te bespreken ontbreekt nog steeds.
In het geval van Polen en Hongarije zijn er formele onderhandelingen gaande om “aan de normen te voldoen” en “de dialoog gaat door”, aldus de Europese Commissie, maar velen vermoeden dat problemen met het respect voor de rechtsstaat de reden voor de vertraging zijn.
De goedkeuring moet van de Europese Commissie komen, maar het uitvoerend orgaan van de EU staat onder druk van het Europees Parlement.
Elke politieke fractie binnen het parlement, met uitzondering van de Identiteit en Democratie (ID)-fractie en de Europese Conservatieve en Hervormers (ECR)-fractie – waartoe de Poolse regering behoort – roept op tot het onthouden van goedkeuring van het Poolse herstelplan.
“Een regering die het primaat van het EU-recht ontkent en de beginselen van de rechtsstaat schendt, kan niet als betrouwbaar worden beschouwd om te voldoen aan de verplichtingen en verplichtingen uit hoofde van onze juridische instrumenten, en dit omvat relevante criteria voor het beoordelen van nationale herstel- en veerkrachtplannen”, schreven de groepen in een brief aan von der Leyen.
Ondertussen heeft het hoogste gerechtshof van de EU Warschau een boete van een miljoen euro per dag opgelegd voor het niet uitvoeren van zijn zomerorders om de gerechtelijke tuchtkamer af te schaffen, die volgens critici de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht bedreigt.
Aan de andere kant heeft Hongarije 7,2 miljard euro aan subsidies aangevraagd in het kader van het herstelfonds van de Europese Unie, terwijl de dialoog over de goedkeuring wordt voortgezet.
In dit geval vraagt de Europese Commissie om meer inspanningen om corruptie te bestrijden en zou ze graag een monitoringsysteem zien tegen “belangenverstrengeling, corruptie en fraude en het vermijden van dubbele financiering”. Er is ook druk op de Hongaarse regering vanwege onlangs goedgekeurde wetgeving die wordt gezien als discriminerend voor seksuele minderheden.
De Europese Raad in juli vorig jaar keurde het totale bedrag van het NextGenerationEU-fonds van 750 miljard euro goed en zal werken van 2021 tot 2023.
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”