Het verlagen van het toptarief van 45 procent naar 40 procent is controversiëler. Maar het is een goed aanbodbeleid. Vooral mensen met een hoog inkomen en de bedrijven die hen in dienst nemen, zullen waarschijnlijk gunstig reageren op belastingverlagingen, bijvoorbeeld door naar het VK te verhuizen.
Als het alleen maar gaat om het snel stimuleren van de vraag, zou het logischer zijn om de subsidie te richten op mensen met een lager inkomen. Maar de initiële kosten van het afschaffen van het 45p-tarief vormden slechts een klein deel van het totale pakket. Dus de extra verlagingen van de inkomstenbelasting waren het juiste beleid, alleen op het verkeerde moment. De markten waren al zenuwachtig. Het was logisch om verdere belastingverlagingen vast te houden tot de publicatie van het financieel plan op middellange termijn en de bijbehorende analyse van het Office of Budget Responsibility.
Maar wat er is gebeurd, is gebeurd. Het zou nu verkeerd zijn om een van de maatregelen die tot nu toe zijn aangekondigd, die allemaal goed beleid zijn, te veranderen of om de visies te sturen. Het ergste dat over Kwasi Quarting kan worden gezegd, is dat hij een “ongelukkige generaal” was die zijn vroege schermutselingen met de markten verloor. Hij zal hiervan leren.
Er zijn al tekenen dat de markten aan het kalmeren zijn. Het pond herstelde zich licht ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Hier zijn veel redenen voor en niet alle zijn goed, waaronder de verwachtingen voor een grotere renteverhoging in het VK en enkele slechte economische gegevens uit zowel de VS als de eurozone. Maar in ieder geval wordt sterling niet langer gezien als een eenrichtingsweddenschap.
Ook op de goudmarkt is enige rust teruggekeerd, al vereist dit een buitengewoon ingrijpen van de Bank of England. De rente op Britse staatsobligaties blijft volatiel en zou verder kunnen stijgen. Maar ze volgen nu tenminste weer andere markten.
Dit was echter een pijnlijk begin en de schade kan aanhouden. Het risico bestaat dat de recente onrust het groepsdenken dat Trussonomics heeft proberen uit te dagen, zal versterken en veel van de positieve punten zal overschaduwen. Het is onvermijdelijk dat velen zeggen “we hebben het je gezegd”. Dit had voorkomen kunnen worden door enkele kleine aanpassingen aan het minibudget aan te brengen, of als de wereldmarkten niet al in paniek waren geraakt door zorgen over de Amerikaanse rentetarieven en de energiecrisis in Europa.
Er bestaat ook een risico dat Trussonnomics nu de schuld krijgt van iets slechts, net zoals elk economisch probleem sinds 2016 wordt toegeschreven aan de Brexit. De rentetarieven zijn bijvoorbeeld al heel lang erg laag en de Bank of England had ze eerder moeten verhogen. Maar als dat inhaalt, wordt dat nu on hold gezet door de overheid.
Het gevaar bestaat ook dat de orthodoxie van de oude schatkist zich opnieuw zal handhaven op het gebied van staatsleningen. Er ontwikkelt zich al een verhaal dat diepe en onmiddellijke bezuinigingen op de overheidsuitgaven nodig zijn om de grote belastingverlagingen te betalen. Dit is politiek giftig, maar het is ook een slechte economie.
In plaats daarvan gaat Trussonomics over het laten groeien van de economie, door middel van belastingverlagingen en hervormingen aan de aanbodzijde. Dit betekent dat de schuldenlast in de loop van de tijd afneemt en dat hogere belastinginkomsten betere openbare diensten kunnen financieren. Als dit betekent dat lenen op korte termijn de druk moet dragen, dan is dat maar zo.
Het heeft geen zin om nu te bezuinigen op de overheidsuitgaven, of te bezuinigen op uitkeringen, nu de economie nog broos is en veel gezinnen en bedrijven lijden. Natuurlijk kan dit een lagere rente betekenen, maar dat kan ook gewoon weer de correctie van de beleidsmix zijn.
Dankzij het groeiplan aan de aanbodzijde hoeft de BoE de rente niet langer op een noodlaag te houden om de vraag te ondersteunen. De opbrengsten zouden dan naar een normaler niveau moeten terugkeren.
Kortom, de overheid moet de ingeslagen weg voortzetten. De grootste uitdaging zal nu zijn om te voorkomen dat je terugvalt in de orthodoxie die Trussonnomics probeert omver te werpen.
Julian Jessup is een onafhankelijke econoom. Tweeten Tweet insluiten
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”