Europa’s ambitieuze plan om af te stappen van Russisch aardgas en een deel ervan te vervangen door invoer via tankers, stuit op een groot obstakel: het bereiken waar het het meest nodig is zonder enorme prijsverschillen.
Zelfs met recordvolumes van LNG die aankomen op de Europese kusten, betekent het gebrek aan interconnecties van grote importterminals in het Westen dat gas niet gemakkelijk landen in het Oosten kan bereiken die meer afhankelijk zijn van pijpleidingen uit Rusland.
Als gevolg hiervan zijn de kortetermijngasprijzen in Groot-Brittannië, Frankrijk en Spanje gedaald tot minstens een derde van die in markten als Nederland en Duitsland, aldus Citigroup.
Dergelijke discrepanties, met name met betrekking tot het Nederlandse winkelcentrum waar de standaardprijzen in Europa worden vastgesteld, maken het moeilijk om brandstof te verhandelen en zullen de prijzen waarschijnlijk volatiel houden totdat de knelpunten in de bevoorrading zijn opgelost.
“Er ontbreekt een infrastructuur voor stromen van west naar oost”, zegt Marco Salfrank, hoofd continentale handel voor Europa bij Axpo Solutions in Zwitserland.
“Dus LNG is, kortom, niet de enige oplossing om Russisch gas te vervangen vanwege de knelpunten”, zei hij.
Het prijsverschil en de infrastructuurbeperkingen benadrukken dat het doel van de EU om op korte termijn tot een derde van het Russische gas te vervangen door LNG niet gemakkelijk zal zijn.
Er ontstaan enkele oplossingen om LNG-tankers aan te sluiten op lokale gasnetwerken.
De afgelopen drie maanden zijn ten minste acht LNG-terminals aan boord, bekend als Floating Gas Storage and Regasification Units, of FSRU’s, aangekondigd van Nederland naar Duitsland en Estland.
Maar hoewel sommige volgende winter kunnen worden geïnstalleerd, zijn ze alleen goed als ze zijn aangesloten op bestaande netwerken en worden ondersteund door 24-uurs leveringsovereenkomsten.
“FSRU’s zijn een snelle manier als er relevante netwerkconnectiviteit is, maar er zijn nog steeds knelpunten waar ze kunnen worden geplaatst”, zegt Giorgi Varga, CEO van MET International, een energiehandelsbedrijf gevestigd in Zug, Zwitserland.
“FSRU’s alleen zullen het probleem niet noodzakelijkerwijs oplossen. Om de leveringszekerheid te garanderen, heb je langlopende LNG-contracten nodig om de basislastbevoorrading te garanderen.”
De vraag is echter hoe landen als Hongarije en Bulgarije te bevoorraden, waar grote LNG-schepen geen toegang hebben. Een mogelijkheid is om de bestaande pijpleidinginfrastructuur aan te passen.
Van zijn kant bestudeert Europa hoe de stromen op de Trans-Adriatische Pijpleiding, of TAP, kunnen worden omgekeerd, zodat gas van Italië naar Griekenland kan reizen, zei Saalfrank van Axpo. TAP transporteert momenteel gas van oost naar west van Azerbeidzjan via Zuidoost-Europa naar Italië, en capaciteit in de andere richting zal helpen om de leveringen in Europa te diversifiëren.
Ook al zet Europa zwaar in op LNG, de superkoude brandstof moet toch ergens vandaan komen. Nieuwe productie-installaties zullen pas rond 2025 meer voorraden gaan leveren. De concurrentie om beschikbare brandstof zal de komende drie jaar streng blijven, aldus Expo, waardoor de prijzen hoog blijven.
“Het maximaal benutten van alle LNG-capaciteit zal een aanzienlijke druk leggen op de LNG-voorziening”, zegt Varga van MET.
“Er is niet genoeg LNG-capaciteit in de wereld om te voorkomen dat de vraag vernietigd wordt in een scenario zonder Russisch gas.”
Bloomberg
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”