Ongeveer 12.000 jaar geleden transformeerde intense hitte de zandgrond van Atacama in enorme vlakten van glas die 75 kilometer lang waren, maar onderzoekers wisten niet zeker wat zo’n drastische verandering veroorzaakte.
De Atacama-woestijn is het droogste woestijngebied op aarde, met weinig tot geen vocht of neerslag. Gefragmenteerd woestijnglas bevat kleine metaalfragmenten die vaak worden gevonden in meteorieten die op aarde landen.
De mineralen in dit glas komen overeen met deeltjes die zijn verzameld door NASA’s Stardust-missie, die monsters nam van een komeet die bekend staat als Wild 2. De onderzoekers zijn ervan overtuigd dat de mineralen in de Chileense woestijn zijn wat overblijft nadat een komeet vergelijkbaar met Wild 2 boven zeeniveau explodeerde. En ze smolten hun zand.
“Dit is de eerste keer dat we duidelijk bewijs hebben van een bril op aarde als gevolg van thermische en windstraling van een vuurbal die net boven het oppervlak is geëxplodeerd”, zegt Pete Schultz, auteur van de studie en hoogleraar geowetenschappen aan de Brown University. Onderzoeksprofessor aan de afdeling Aard-, Milieu- en Planetaire Wetenschappen van de Brown University, zei in een verklaring. “Om zo’n dramatisch effect over zo’n groot gebied te hebben, was dit echt een enorme explosie. Velen van ons hadden vuurballen (een schitterende meteoor) door de lucht zien sijpelen, maar dit zijn zeer kleine punten in vergelijking hiermee. “
Spectaculaire glasvelden, die donkergroen of zwart lijken, strekken zich uit over de regio ten oosten van het Pampa del Tamarogal-plateau, gelegen tussen de Andes en het Chileense kustgebergte. Hoewel vulkanische activiteit dit type glas kan creëren, is er geen bewijs dat Atacama-glas op deze manier is gevormd.
Eerder suggereerden onderzoekers dat oude branden de oorzaak waren. Het gebied was ooit de thuisbasis van grasrijke wetlands die waren afgeleid van rivieren. Als die oude kruiden in wijdverspreide bosbranden werden verbrand, denken sommigen dat ze het glas hebben gemaakt.
Het glas zelf is echter complexer. Van dichtbij blijkt dat de stukjes glas werden gedraaid, gevouwen, gerold en gegooid terwijl ze nog gesmolten waren. De onderzoekers zeggen dat dit alleen mogelijk zou zijn met een atmosferische explosie die winden zou kunnen ontketenen die wedijveren met die van orkanen.
Een chemische analyse van het glas onthulde de aanwezigheid van zirkoon, of mineralen die thermisch ontleden om badelietkristallen te vormen. Deze verandering kan alleen plaatsvinden als de temperatuur boven de 3000 graden Fahrenheit komt, wat zeker de hitte van grasbranden zal overschrijden.
De analyse toonde ook mineralen zoals cupaniet en troeliet, die beide worden gevonden in Comet Wild 2 en meteorieten.
“Het zijn deze mineralen die ons vertellen dat dit object alle tekenen van een komeet draagt”, zeiden co-auteur Scott Harris en een planetaire geoloog aan het Fairbank Science Center in Georgia in een verklaring. “Het hebben van dezelfde mineralen die we hebben gezien in de Stardust-monsters die in deze flessen zijn ingebed, is echt een sterk bewijs dat wat we zien het resultaat is van een atmosferische explosie van een komeet.”
De onderzoekers willen zich concentreren op het dateren van het glas om de exacte leeftijd te bepalen, evenals de mogelijke grootte van de komeet, maar hun huidige voorspelling dat de inslag 12.000 jaar geleden plaatsvond, komt overeen met een tijd waarin grote zoogdieren uit het gebied verdwenen.
“Het is te vroeg om te zeggen of er een oorzakelijk verband was, maar wat we kunnen zeggen is dat deze gebeurtenis plaatsvond rond dezelfde tijd dat we denken dat de megafauna verdween, wat interessant is,” zei Schultz. “Ook bestaat de kans dat dit ook daadwerkelijk is gezien door de eerste bewoners, die net in het gebied waren aangekomen. Het zou een mooie show zijn geweest.”
“Reisliefhebber. Onruststoker. Popcultuurfanaat. Kan niet typen met bokshandschoenen aan.”